Rugby tackelt probleemjongeren
Al vier jaar lang helpt Joeri Peperkamp het leven van probleemjongeren weer op de rit te krijgen door hen via rugby af te beulen. Het jeugdproject is bijzonder effectief: tachtig procent heeft binnen een jaar een baan of gaat naar school.
Wie heeft mijn portemonnee gejat?!”
Er valt aan het eind van deze woensdagmiddag een doodse stilte in het clubhuis van de Castricumse Rugby Club. De 16-jarige Chris*, die een waslijst aan winkel- en fietsendiefstallen op zijn naam heeft staan, is nu zelf beroofd. Een uur geleden heeft hij voor het begin van de rugbytraining zijn portemonnee met daarin 65 euro veilig opgeborgen in het voorvakje van zijn rugtas, die hier nog steeds op tafel ligt. Alleen is het voorvakje nu leeg. Niemand anders dan zijn twaalf groepsgenoten is het afgelopen uur in het clubhuis geweest. Allemaal zitten ze onderuitgezakt aan tafel. Chris kan de dader recht in zijn ogen kijken, hij weet alleen niet wie het is.
De eerste verdenkingen gaan uit naar de 19-jarige Abdul*, een jongen met een kortgeschoren kapsel en ingevallen ogen, die verraden dat hij verslaafd is aan drugs. Amper tien minuten geleden is Abdul woest van het veld gestormd na een ruzie met Chris. Nadat Chris een stevige tackle op hem had ingezet, wilde Abdul niets liever dan hem naar zijn strot vliegen.
“Ik zou toch de domste crimineel zijn als ik eerst ruzie met die gast maak en daarna zijn portemonnee jat?” verdedigt Abdul zich, terwijl hij door een van de begeleiders wordt gefouilleerd. Chris z’n portemonnee heeft hij inderdaad niet bij zich. Ook al zijn groepsgenoten moeten hun broeken jaszakken binnenstebuiten keren. Nergens duikt het gestolen eigendom van Chris op, waarna iedereen wordt gesommeerd te gaan zoeken. Een deel van de groep weigert van zijn stoel af te komen, ‘omdat dat pleurisding overal kan zijn’. Een enkeling gaat verveeld op de bank liggen en sluit zijn ogen. Een paar anderen zoeken wel mee, maar niet zozeer voor Chris.
“Anders gaan we nooit naar huis,” zegt een gast in een rood camouflagehemd. Een gozer met een vlassnorretje vindt dat hij niet spoort. “Ik ga echt niet zoeken, hoor. Ben je gek man?”
Turn-Over
Het is half negen ’s ochtends als de twee busjes met daarin de dertien deelnemers van deze groep, waarin vrijwel iedereen onder de achttien jaar is, naast het clubhuis van de rugbyclub in Castricum tot stilstand komen. De jongeren worden opgehaald en weer thuisgebracht, omdat hun begeleiders hen hoogstpersoonlijk uit het bed willen sleuren als ze zich met een smoesje hebben ziekgemeld. Drie dagen per week, op maandag, woensdag en vrijdag, volgen zij hier op de rugbyclub een speciaal programma. Sommigen doen dat omdat het onderdeel is van hun straf. In deze groep, de heftigste groep die Turn-Over tot nu toe heeft gehad, dragen twee jongens een enkelband omdat ze meerdere gewapende overvallen hebben gepleegd. Speciaal voor hen rijdt het busje een uitgestippelde route, die ervoor zorgt dat het apparaat niet opeens begint te piepen.
De meesten van hun groepsgenoten gaan vrijwillig naar Turn-Over toe, omdat ze niet meer naar school gaan. Het zijn jongeren die nog steeds leerplichtig zijn, maar al maandenlang thuis zitten, bijvoorbeeld omdat geen enkele school hen toelaat. Jongeren, vaak met gedragsproblemen, van wie de samenleving al lang heeft geconcludeerd dat het nooit iets met ze wordt. Wanneer de leerplichtambtenaar hen toestemming geeft het Turn-Over project te volgen, betekent dat vaak de ommekeer in hun leven. Tachtig procent van de deelnemers heeft na het volgen van het traject een baan of gaat weer naar school, een opvallend hoog percentage in vergelijking met andere projecten die draaien om jeugdhulp, re-integratie, schooluitval en detentie. Niet gek dus dat gemeentes graag hun portemonnee trekken om een probleemjongere bij Turn-Over te stallen. Het levenslang schenken van een bijstandsuitkering, waarvoor ze vanaf hun achttiende eventueel in aanmerking komen, zou honderd keer duurder zijn.
Dit is een voorstukje uit de panorama . Wil je het hele verhaal lezen van Marco van Nugteren https://www.turn-over.nl/actueel/nieuws/turn-over-in-tijdschrift-panorama